De (acute) bergziekte of hoogteziekte is een reëel risico voor de duizenden mensen die jaarlijks naar hoog gelegen berggebieden trekken. Hieronder geven we enkele tips om de hoogteziekte te vermijden.

De bergziekte of de hoogteziekte (“acute mountain sickness”) is een (soms dodelijk) risico voor de reizigers die naar de bergen trekken om er te skiën of een sneeuwsport te beoefenen, voor een bergbeklimming, een trekking of lange bergwandelingen. Men moet niet noodzakelijk boven de hoogtegrens van 3.000 m gaan om er het slachtoffer van te worden!

Wat is (acute) bergziekte of hoogteziekte?

Hoe hoger men zich begeeft, hoe meer de atmosferische druk afneemt, waardoor er minder zuurstof in de lucht aanwezig is. Het lichaam heeft dan meer moeite om zuurstof op te nemen, fysieke inspanningen worden moeizamer en er treedt veel sneller vermoeidheid op. Hierdoor verhoogt de ademhaling en stijgt het hartritme. Na enige tijd (gewoonlijk tussen 3 à 4 dagen, afhankelijk van de hoogte en de persoon), zal het lichaam meer rode bloedcellen hebben aangemaakt, waardoor het zich geleidelijk aan zal aanpassen aan de hoogte.
Over het algemeen zal het risico op bergziekte ontstaan vanaf een hoogte van 2.500 m en groter worder naarmate de hoogte toeneemt.

Wat zijn de symptomen?

De meest frequente symptomen van bergziekte zijn hoofdpijn (migraine), misselijkheid, vermoeidheid of slapeloosheid. Doorgaans verminderen of verdwijnen deze symptomen na 3 à 4 dagen.
In sommige gevallen kunnen ze echter leiden tot ernstigere gezondheidsproblemen zoals braakneigingen, gedragsstoornissen, een hersenoedeem, een longoedeem of hartstoornissen. Men zal dan zo snel mogelijk moeten afdalen en, afhankelijk van de ernst van de situatie, zal een medische behandeling noodzakelijk zijn.

Wie loopt de meeste risico’s op bergziekte?

•  Zwangere vrouwen in het eerste en derde trimester van de zwangerschap en de kinderen jonger dan 18 jaar, dit meer bepaald vanaf een hoogte van meer dan 2.500 m;
• Personen met niet gestabiliseerde hart- en vaatziekten (hartstoornissen, recent hartinfarct, slecht of niet gecontroleerde hoge bloeddruk, antecendenten van hart- en vaatziekte, …) of met een bloedziekte (bloedarmoede); 

• Personen met chronische ademhalingsproblemen (astma, chronische bronchitis, emfyseem, ..); 

• Personen met zware psychiatrische of neurologische aandoeningen (epilepsie, hersenberoerte, …);  

• Personen die een regelmatige medische behandeling nodig hebben (insuline afhankelijke diabetes, nierdeficiëntie, retinopathie, …).

Bij de minste twijfel neemt u best contact op met uw geneesheer. Leg hem uw reisplannen voor en vraag hem om raad.  

Enkele preventietips tegen de bergziekte

Wees voorzichtig indien u naar hoog gelegen gebieden vertrekt, zoals bvb. de hoge Alpen, de landen van het Himalayagebergte of de Andes en hou rekening met volgende tips:

• Na aankomst ter plekke neemt u best (enkele dagen) de tijd om u aan de hoogte aan te passen. Indien u nadien naar nog hoger gelegen gebieden wil trekken, doet u dit best per schijf van 300 meter à 500 meter per dag.  

• Zorg ervoor om regelmatig te drinken, vermijd alcohol, tabak evenals kalmeermiddelen en slaappillen.  

• Daal af naar een lager gelegen gebied indien u bergziektesymptomen zou ondervinden.  
• Vraag om medisch advies indien de gezondheidsproblemen aanhouden.

Vertrek in elk geval niet zonder een reisbijstand. Zo bent u zeker van de allernoodzakelijkste bijstand bij een medisch probleem.

Eerste publicatie : 03/2014 - Update : 02/2020