Op reis gaan met geneesmiddelen is makkelijker gezegd dan gedaan, vooral wanneer u met het vliegtuig reist of wanneer u een douane moet passeren. We geven u enkele tips om uw geneesmiddelen mee op reis nemen.

1. Geneesmiddelen meenemen op reis

Op reis is het belangrijk om uw geneesmiddelen bij de hand te hebben, vooral wanneer deze door een arts zijn voorgeschreven in het kader van een behandeling. Bovendien kan het raadzaam zijn om enkele generieke geneesmiddelen (pijnstillers) mee te nemen in uw reisapotheek. U hoeft echter ook geen overdaad aan geneesmiddelen mee te nemen. Plan uw voorraad zorgvuldig in functie van de duur van uw reis en raadpleeg uw huisarts voor specifieke tips over uw medische toestand of over het transport van de geneesmiddelen.

Indien u volgende eenvoudige voorzorgsmaatregelen volgt, zal u volop van uw reis kunnen genieten terwijl u over uw goede gezondheid blijft waken:

• Bewaar de geneesmiddelen bij voorkeur in hun originele verpakking, samen met de gebruiksaanwijzing (bijsluiter).
• Neem bij voorkeur geneesmiddelen mee in een vaste vorm (pilletjes, poeder, tabletten,…) in plaats van vloeistoffen (siropen) of zetpillen.
• Hou de belangrijkste geneesmiddelen altijd bij de hand. Dat geldt ook voor de geneesmiddelen die u neemt in het kader van een behandeling.
• Voor minder essentiële geneesmiddelen: verspreid ze over uw handtas of handbagage en over uw reisapotheek. Op die manier bent u niet alles kwijt mocht u bestolen worden of mocht uw bagage verloren geraken.
• Laat geneesmiddelen nooit in de auto of achter glas in de volle zon liggen.
• Bewaar uw geneesmiddelen in goede omstandigheden. Naargelang het geneesmiddel: op een donkere en koele plek, in een koelkast (of een isothermische zak). Dat geldt bijvoorbeeld voor insuline die tussen 2 en 8 graden Celcius moet worden bewaard, bij voorkeur in een isothermische zak.

Op reis met geneesmiddelen in het vliegtuig

Als u geneesmiddelen mee op reis neemt, kunt u best op voorhand uw huisarts raadplegen om te controleren welke geneesmiddelen u absoluut nodig zal hebben tijdens uw verblijf. U moet ook de regelgeving van het land van uw bestemming naleven.

• Raadpleeg vóór vertrek de richtlijnen van uw vliegmaatschappij of van de luchthaven van vertrek. De meeste informatie staat te lezen op hun website. Sommige (vloeibare) geneesmiddelen zijn verboden of onderworpen aan strikte beperkingen. Dat geldt ook voor zuurstofmaskers en verstuivers.
• Neem de belangrijkste geneesmiddelen in het vliegtuig mee in uw handbagage. Op die manier bent u gerust, zelfs wanneer u uw koffer kwijtraakt.
• Verzamel uw geneesmiddelen in een klein, doorzichtig en waterdicht zakje. Op die manier verloopt de controle aan de douane vlotter.
• Neem een medisch attest mee van uw arts met vermelding van de duur van uw behandeling, de voorgeschreven geneesmiddelen en de voorziene dosissen. Vraag aan uw arts om een voorschrift in het Engels (of in het Frans voor Franstalige landen) met vermelding van de voorgeschreven geneesmiddelen en de dagelijkse dosis.
• Hetzelfde geldt wanneer u tijdens de vlucht injectiespuiten of naalden moet meenemen die nodig zijn voor uw behandeling. Informeer in dat geval zeker het boordpersoneel en vraag waar u de gebruikte naalden mag weggooien. Het is aangewezen om alle spuiten en injecteerbare geneesmiddelen te verzamelen en uw naam en de naam van het geneesmiddel duidelijk te vermelden. Aangezien de veiligheidsvoorschriften regelmatig en zonder voorafgaande melding gewijzigd worden en van het ene tot het andere land kunnen verschillen, is het belangrijk om de regelgeving van uw vliegmaatschappij te controleren.
  Ter info: het boordpersoneel is niet gemachtigd om injecties toe te dienen!
• Indien u wenst te reizen per vliegtuig na een zware ziekte of na een operatie, of indien u een medisch verleden heeft (bijvoorbeeld een hart- en vaataandoening), vraag dan steeds advies aan uw huisarts.
• Wilt u op reis met geneesmiddelen die koel moeten worden bewaard? Vraag dan advies aan uw vliegmaatschappij: sommige maatschappijen stellen een koeldienst voor, maar dat gebeurt niet altijd systematisch.

2. De toegestane hoeveelheden aan de douane

Indien u in de Schengenzone reist

• Voor medicijnen die nodig zijn voor een behandeling: neem altijd een grotere hoeveelheid mee dan de hoeveelheid die nodig is voor de duur van de reis. Op die manier hebt u wat marge indien uw terugkeer later gebeurt dan voorzien. Opgelet, de maximale hoeveelheid medicijnen die u mag meenemen, mag de totale duur van de behandeling niet overschrijden indien deze minder dan 3 maanden bedraagt. Met een doktersvoorschrift kunt u de voorgeschreven duur bewijzen.
• Neemt u geneesmiddelen mee die beschouwd worden als genotsmiddelen of verdovende middelen (omschreven als downers, ofwel verdovende middelen. Hieronder vallen alcohol, slaap- en kalmeringsmiddelen, opium, morfine, heroïne en GHB. Ook hasj wordt meestal gebruikt vanwege de ontspannende werking), dan mag u de douane niet voorbij met een hoeveelheid die groter is dan de hoeveelheid die nodig is voor uw behandeling (persoonlijk gebruik) en dit tijdens de duur van uw verblijf. U moet een medisch certificaat kunnen voorleggen of een doktersvoorschrift met uw naam en met vermelding van de nodige informatie. Voor een reis in de Schengenzone moet u ook een speciaal formulier invullen dat uitgereikt wordt door het Federaal agentschap voor geneesmiddelen en gezondheidsproducten (FAGG). Dit formulier vermeldt gegevens over uw behandeling en moet ingediend worden bij het FAGG vóór de aanvang van uw reis. Het formulier moet worden vervolledigd met een kopie van uw medisch certificaat of uw voorschrift. Twijfelt u over de bestanddelen in uw geneesmiddelen? Raadpleeg dan uw huisarts.

Indien u buiten de Schengenzone reist

De landen buiten de Schengenzone kunnen een specifieke regelgeving hebben op het vlak van invoer van geneesmiddelen, zelfs voor bepaalde geneesmiddelen die in het land van oorsprong vrij beschikbaar zijn.
U kunt informatie inwinnen bij het consulaat van het land in kwestie, bij uw vliegmaatschappij of bij uw arts. Een doktersvoorschrift in het Engels (of in het Frans voor de Franstalige landen) zal nuttig zijn, zelfs nodig, vooral wanneer u spuiten, naalden of producten transporteert die overeenkomen met verdovende middelen.

3. Dringende geneesmiddelen in het buitenland

Het kan gebeuren dat u dringend geneesmiddelen nodig hebt. Denk maar aan chronische ziektes, ongevallen of complicaties van een bestaande ziekte, vooral wanneer u met jonge kinderen reist. Het is soms moeilijk om snel de juiste geneesmiddelen te vinden door de beperkte openingsuren van apotheken, onvoldoende voorraden of de verplichting om een voorschrift te hebben.

• Let op wanneer u geneesmiddelen nodig hebt in het buitenland: de naam van een geneesmiddel dat in België wordt verkocht kan een andere commerciële naam of een andere verpakking hebben in het buitenland. Wilt u het correcte equivalent van uw geneesmiddel vinden? Dan moet u idealiter ook de gemeenschappelijke internationale term van het actieve bestanddeel (stofnaam) van het geneesmiddel kennen. U vindt de naam van dit bestanddeel ook op de gebruiksaanwijzing (bijsluiter).
• Een goede reisbijstand helpt u om in het buitenland noodzakelijke geneesmiddelen te verkrijgen die voorgeschreven zijn door een erkend medisch deskundige indien u ter plaatse het equivalent niet vindt. De gezondheidsprofessionals van de bijstandsdienst kunnen u meer informatie geven over de lokaal beschikbare geneesmiddelen (de naam en de alternatieven). Bij dringende gevallen en indien een geneesmiddel onvindbaar blijkt ter plaatse, dan kan de bijstand de verzending van het geneesmiddel organiseren, uiteraard met naleving van de plaatselijke wetten. .

Enkele aanbevelingen

• Wilt u een jetlag vermijden en u aanpassen aan de temperatuurverschillen? Begin dan geleidelijk aan met de aanpassing van uw slaapritme vóór uw vertrek. Win ook informatie in over de lokale weersomstandigheden om uw koffer goed voor te bereiden.
• Heeft u diabetes? Lees dan ons artikel over Reizen en diabetes.
• Win vóór uw vertrek informatie in over de verplichte en aanbevolen vaccinaties alsook over de eventuele regelgeving rond Covid-19. Neem zeker ook het reisadvies door op de website van de FOD Buitenlandse Zaken.

Eerste publicatie: 05/2015 - Update: 12/2023