De autobanden zijn een heel belangrijk onderdeel van uw veiligheid op de weg. Wat zijn de risico’s van autobanden die te weinig of te hard opgepompt zijn? 

Autobanden te veel of te weinig opgepompt: gevaarlijk?

Autobanden en autopech: een duidelijk verband!

Wist u dat 3/4 van de pechverhelping op de weg te wijten is aan een autopanne, 10% aan een auto-ongeval?

10 tot 15% van die autopannes wordt veroorzaakt door een probleem met de autobanden (platte band, lekke band of klapband).

Daarnaast is 15% van de dodelijke ongevallen op autosnelwegen te wijten aan autobanden die ofwel te veel ofwel te weinig opgepompt zijn.

Deze cijfers tonen aan welke belangrijke rol autobanden spelen in uw veiligheid. Jammer genoeg zijn veel autobestuurders hier niet van op de hoogte of besteden ze er te weinig aandacht aan.

Het nut van de autoband

• De wegvastheid van de autoband zorgt voor de veiligheid tijdens het rijden, in het bijzonder wanneer de weersomstandigheden ongunstig zijn (regen, sneeuw, ijzel, waterplassen, rijmplekken, …) of wanneer de wegbedekking onstabiel is (modder, zand, grint, …).
• De autoband speelt ook een belangrijke rol in de wegvastheid en de stabiliteit van de wagen in bochten en bij het remmen.

Banden te weinig of te veel opgepompt: wat zijn de risico’s?

Autobanden oppompen en veiligheid

Een te weinig opgepompte autoband zal een grotere weerstand ondervinden tijdens het rijden. Een band met onderdruk zal inderdaad sneller plooien waardoor de twee zijkanten van de autoband de weg raken. De autoband zal niet alleen sneller verslijten, maar indien de verdeling van het gewicht op de grond niet gelijk is, kan de autoband zich ook vervormen en opwarmen. Dat heeft een invloed op de remprestaties alsook op de wegvastheid.

Hetzelfde geldt voor een autoband die te veel is opgepompt (overdruk). In dat geval is enkel het middelste gedeelte van de band in contact met de weg.  De band is dan minder wegvast en het remmen zal minder efficiënt zijn.

“Een autoband met onderdruk of met overdruk beïnvloedt de wegvastheid van het voertuig en verhoogt het risico op een platte band of een klapband.”

In het geval van versleten autobanden, met onderdruk of met overdruk, volstaat het vaak om tegen een borduur te rijden om een klapband of een lekke band te veroorzaken! Heeft u te maken met een platte band en moet u die vervangen door een reservewiel? Lees dan ons artikel “Hebt u een reservewiel?”.

Weersomstandigheden: welke effecten op de banden?

Zeer koude temperaturen (intense vorst) of zeer hoge temperaturen (intense hitte) kunnen eveneens een negatieve invloed hebben op de banden, in het bijzonder wanneer ze versleten zijn.

Op een modderig, glibberig of nat wegdek zal de remafstand langer worden, afhankelijk van het type band waarmee de wagen is uitgerust en van de bandenspanning. In minder dan een seconde vangen de groeven van de autoband water op en stoten dat water weer af buiten de contactzone. Indien het contactvlak van de band te recht of vervormd is omwille van een slechte druk, dan is er een verhoogd risico op aquaplanning.

Bij temperaturen lager dan 7 °C, is het aangewezen om winterbanden te plaatsen. In landen zoals Frankrijk zijn die zelfs verplicht. Bij temperaturen lager dan 7 °C gaat het rubber van de zomerband verharden. De band wordt zo minder efficiënt en het voertuig wordt minder wegvast. Bij een snelheid van 50 km/u in de sneeuw is de remafstand met winterbanden twee maal zo kort als die met zomerbanden.
Lees zeker  ons artikel over het rijden met winterbanden!

Ook bij hogere temperaturen zien de banden af. De zonnestralen en de hitte van het asfalt kunnen leiden tot een verminderde druk in de banden. Indien de autobanden al te weinig opgepompt zijn, dan is er een gevaarlijk risico op een platte band of een klapband. Het is dan ook erg belangrijk om de druk en de slijtage van uw banden regelmatig te controleren vooraleer u aan een lange autorit begint.

All-seasonbanden kunnen een goed alternatief zijn om in gebieden te rijden met een matig klimaat en zonder al te grote temperatuurverschillen doorheen het jaar. Weet wel dat deze banden bij koud weer minder efficiënt zijn dan winterbanden en bij warm weer minder efficiënt zijn dan zomerbanden.

Wanneer u uw winter- en zomerbanden wisselt, dan dient u de ongebruikte banden op te slaan. In ons artikel over de opslag van autobanden vindt u informatie over dit onderwerp.

De druk van autobanden en brandstofverbruik

Aangezien de autoband in contact is met het wegdek, is hij bij het draaien onderhevig aan een weerstand. 20 à 30% van het brandstofverbruik (en de bijbehorende CO2-uitstoot) kan te wijten zijn aan de brandstof die nodig is om deze weerstand te overbruggen. Anders geformuleerd: 20 à 30% van de brandstof die u bij elke tankbeurt aankoopt, is bestemd om de wielen te doen draaien! Een te weinig opgepompte band kan dit brandstofverbruik verder doen toenemen met meer dan 10%.

Banden van een elektrische auto

Rijdt u met een elektrische auto of een herlaadbare hybride wagen? Dan wilt u uiteraard de autonomie van de batterij vergroten.

Bovenop de gebruikelijke voorzorgsmaatregelen (vlot rijden, de auto niet te volladen, enz.) is het belangrijk om uw elektrische auto uit te rusten met banden die weinig weerstand bieden tegen het draaien. Dit type banden kunt u in Europa herkennen aan het label “A”.
Zoals hierboven beschreven, leidt een hogere weerstand tot een hoger energieverbruik van het voertuig. Dit intensievere energieverbruik zorgt ervoor dat de batterij meer autonomie verliest.

We herinneren er u ook aan dat, zelfs met eenzelfde lading, elektrische of herlaadbare hybride wagens aanzienlijk zwaarder zijn dan gelijkaardige voertuigen op brandstof. De batterij weegt immers veel en dit extra gewicht verergert de vervorming van de banden. Het is dus van groot belang om te controleren dat de banden goed zijn opgepompt.

Controleer uw banden

Controleer regelmatig de staat van uw autobanden op verschillende vlakken:

• Controleer regelmatig de slijtage van uw banden. Recente voertuigen zijn steeds vaker uitgerust met sensoren die de bandenspanning controleren (Tyre Pressure Monitoring Systems of TPMS). Ontvangt u een waarschuwingsbericht op het controlescherm van uw auto? Dan moet u absoluut de druk en de slijtage van de band in kwestie controleren.
• Controleer de bandenspanning wanneer de banden nog niet warmgedraaid zijn, m.a.w. wanneer de auto minstens 3 uren niet meer heeft gereden. Gaat u naar een controlepunt (bvb. een benzinestation)? Rijd dan niet verder dan 5 km.
• Controleer de bandendruk maandelijks (een autoband kan tot 0,1 bar/maand verliezen) en vóór elk lang traject. In elk benzinestation vindt u een compressor waarmee u de spanning van elke band kunt controleren en corrigeren. Zorg ervoor dat de druk even hoog is langs beide kanten, anders loopt u het risico om het evenwicht en de wegvastheid van uw auto te verstoren.
  Tip: stuur uzelf maandelijks een automatische herinnering per e-mail om de controle van de bandendruk niet te vergeten. 
• Respecteer de bandendruk die aanbevolen is door de autoconstructeur (deze is meestal aangegeven in het portier (deurstijl) van de bestuurder of in de autodocumenten).
• Wilt u uw banden zeer nauwkeurig uitbalanceren? Doe dan een beroep op een professional.
• Vervang uw banden voordat het te laat is. Maak geen lange autorit (bvb. vakantievertrek) met versleten banden. Uw veiligheid staat op het spel. Er bestaan verschillende methodes om de slijtage van uw banden te controleren. Sommige autobanden zijn voorzien van een slijtage-indicator (logo, cijfer,…). Indien deze indicator niet meer zichtbaar is, dan is de band te versleten. Er bestaan ook digitale of manuele instrumenten om de diepte van de groeven te meten.
• Vervang de ventieldopjes die u onderweg kwijtgespeeld zou zijn.

In ieder geval, indien u niet veilig en vlot rijdt, dan kunnen zelfs correct opgepompte banden u parten spelen. Ontdek onze tips om minder brandstof te verbruiken!

Lees ook:  

• “Hebt u een reservewiel?”
• “Rijden met winterbanden”
• “Hoe en waar slaat men best zijn autobanden op?”

Datum eerste publicatie : 03/2016 - Update : 09/2023

Artikel geschreven in samenwerking met We are the words