Xavier Van Caneghem
Gestoken (of gebeten) worden door een insect is een reëel en bijna permanent risico in alle seizoenen en op alle plaatsen, behalve in koude klimaten. Een beet of een steek kan uw vakantie ook serieus naar de vaantjes helpen.
Hoe kunt u dit vermijden?
Welke insecten zijn gevaarlijk?
De bekendste en meest gevreesde stekende (of bijtende) insecten zijn wespen, bijen, hommels, paardenvliegen, mieren, …… Behalve in het geval van een allergie, wanneer men gelijktijdig meermaals wordt gestoken of bij een steek op een gevoelig deel van het lichaam, zijn hun steken echter niet gevaarlijk.
Andere insecten kunnen vectoren van ziekten zijn: vlooien, bedwantsen, teken, muggen, bepaalde soorten vliegen, …. In dit geval is het belangrijk om zich goed te beschermen.
Wat zijn de pathologische reacties?
De meest voorkomende reactie is een lokale reactie in de vorm van pijn, roodheid, een zwelling en/of een verharding van de huid. Deze symptomen kunnen zeer vervelend zijn, maar verdwijnen vaak na enkele uren. Volg hun ontwikkeling van heel dichtbij als ze optreden op kwetsbare plaatsen van het lichaam, zoals de lippen, oogleden, neus, oren, keel of nek, en neem desnoods contact op met een arts.
Een andere, hevigere reactie is een allergische reactie. Sommige individuen zijn hier zeer gevoelig aan. Die reactie komt ook frequent voor wanneer men vaak gestoken wordt. In dit geval kan de zwelling veel intenser en langduriger zijn en zich over het hele lichaam verspreiden. In de ernstigste gevallen kan het leiden tot oogirritatie, zwelling van de tong, ademhalingsproblemen, lage bloeddruk, duizeligheid of braken.
Neem in die gevallen onmiddellijk contact op met een arts of verwittig de hulpdiensten.
Een soortgelijke reactie kan zich voordoen wanneer het slachtoffer meermaals op hetzelfde moment wordt gestoken.
Wat doet u bij een insectensteek?
Als een insect u gestoken heeft (wesp, bij,…) en zijn angel in uw huid heeft achtergelaten, probeer dan de angel te verwijderen, zonder op het gifzakje te drukken dat eraan vastzit, zodat het gif niet in uw huid terechtkomt. De meest efficiënte methode is om de angel te verwijderen met een beweging in tegengestelde richting met uw vingernagel of met een plat voorwerp, zoals een creditcard. Probeer de angel niet met uw vingers te verwijderen, want door erop te drukken, komt er ook druk op het gifzakje.
Spoel de wonde (met water en zeep) voorzichtig af en breng een beetje ijs of een ijskoud doek aan op de plek. Verwijder alles wat een eventuele zwelling van de huid kan verstoren, zoals ringen, armbanden of kettingen.
Nuttig om te weten: producten zoals azijn, alcohol of ether, die gebruikt worden om de pijn of de zwelling te bestrijden, zijn niet altijd doeltreffend.
Best is om bij pijn een pijnstiller in te nemen.
Tip: Een pas in twee gesneden teentje knoflook over de steek wrijven (waarvan de angel verwijderd is), kan de jeuk ook doen verminderen.
Raadpleeg een arts of bel medische hulpdiensten als u een verergering vaststelt van de symptomen, zoals hierboven beschreven.
Hoe vermijdt u insecten?
Te doen, of niet te doen:
- Om muggen te vermijden: draag kledij die het lichaam bedekt (lange mouwen en lange broeken) en vermijd het dragen van donkere kleuren of kledij die te fel gekleurd is, omdat ze insecten aantrekken. Bescherm ook de enkels en voeten. Let op: een mug kan ook door lichte kledij steken! Gebruik een muggenwerend product op onbeschermde lichaamsdelen. Vraag uw apotheker om advies. Bescherm de kamer waar u slaapt met een muggengaas.
- Wespen en vliegen: Vermijd plaatsen waar deze insecten voedsel zoeken, vooral plaatsen waar voedselresten of afval aanwezig is.
- Wees voorzichtig als u dingen eet of drinkt die insecten aantrekken (ijs, fruit, snoep, frisdrank, enz.). Wees er zeker van dat u (zonder het te beseffen) geen insect inslikt.
- Sommige planten hebben een insectenwerend effect (in het bijzonder op muggen en vliegen), waaronder kamille, lavendel, citroenkruid, rozemarijn, salie en pepermunt, maar hun gebruik biedt geen absolute garantie.
- Loop niet op blote voeten. Draag een lange broek bij het wandelen in hoog gras of in een bos.
- Zweetgeur kan sommige insecten aantrekken. Hetzelfde geldt voor te “fruitige” parfums, die ook aanwezig zijn in deodorants, after shave of sommige zonnebrandcrèmes.
- Als u een zonnebrandcrème en een muggenwerend middel gebruikt, breng dan eerst de zonnebrandcrème aan, laat het middel inwerken zodat het de huid doordringt (20 tot 30 min.) en breng vervolgens het insectenwerend product aan.
- Verjaag het insect niet door een plotse beweging te maken.
- Het doden van bepaalde insecten kan soortgenoten aantrekken. Het is beter om te proberen ze weg te jagen. Een insect doodslaan op uw lichaam kan ook een steek veroorzaken.
- Verwittig een imkersorganisatie als u een bijennest moet laten verwijderen, en de brandweer als het een wespennest of iets gelijkaardigs is.
Lees ook:
