Datingsites en -apps zijn tegenwoordig populairder dan ooit en voor sommige mensen is het de enige manier om de liefde van hun leven te vinden. De romantische sfeer verbergt echter vaak een minder sprookjesachtige realiteit.

Er zijn inderdaad heel wat valse profielen en het gevaar voor oplichting via een datingsite loert om elke hoek. U hebt wellicht al gehoord van “Tinder Swindler”, het verhaal van een man die op vier jaar tijd 10 miljoen dollar buitmaakte via de bekende datingapp.

Wat is oplichting via een datingsite eigenlijk? Is het mogelijk om dit gevaar te herkennen? Hoe beschermt u zich? We geven u enkele praktische tips om in te spelen op de risico’s en om goede gewoonten te ontwikkelen.

Oplichting via een datingsite: definitie

Het gaat om een soort fraude via datingsites en -apps. Het principe is eenvoudig: een persoon probeert de gesprekspartner te manipuleren door zijn of haar vertrouwen te misbruiken. Vooral vrouwen ouder dan 50 jaar zijn het doelwit.

De personen die betrokken raken in dit soort verhalen zitten soms in een kwetsbare fase in hun leven. De oplichter speelt in op liefdesverdriet, het gevoel van uitsluiting of zelfs psychologische problemen en depressies om zijn of haar doelen te bereiken.

Verschillende termen kunnen naar oplichting via een datingsite verwijzen, zoals “romantische fraude”, “liefdesfraude” of “sentimentele oplichting”.

Net zoals bij andere vormen van online oplichting, is de oplichting via een datingsite vooral gericht op de diefstal van geld en/of de diefstal van persoonlijke gegevens (vooral bankgegevens). Let ook op wanneer er op een verdachte of zelfs criminele manier kwetsbare personen worden benaderd (denk maar aan kinderen of tieners).

6 praktische tips om zich te beschermen

Wees op uw hoede voor valse profielfoto’s. Sommige profielfoto’s zijn helaas te mooi om waar te zijn. Werd dezelfde foto reeds op het internet gebruikt in andere omstandigheden? Dan gaat het wellicht om een vals profiel… en om een oplichter.
Stuur nooit geld naar uw gesprekspartner of deel nooit uw bankgegevens. Datingsites zijn geen hulpsites. Welke aantrekkelijke reden er ook wordt gegeven (een éénmalige hulp, een “zeer winstgevende” investering), wees steeds op uw hoede wanneer het over geld gaat.
Neem uw tijd. Haast en spoed zijn zelden goed in een nieuwe relatie, ook al wil uw gesprekspartner dat het vooruitgaat. Datingsites en -apps zijn meestal uitgerust met systemen die verdacht gedrag kunnen herkennen. Oplichters zijn daarvan op de hoogte en daarom willen ze het gesprek vaak verderzetten buiten de datingsite waarop de kennismaking plaatsvond. Op die manier lopen ze minder risico om gepakt te worden.
Wees op uw hoede voor bijlagen en links die u toegestuurd krijgt. Deze kunnen u zover krijgen om persoonlijke informatie te delen en/of om kwaadaardige software (malware) te downloaden. Klik niet op eender welke link en open geen bijlagen wanneer u twijfels hebt over de inhoud.
Deel niet te veel persoonlijke informatie of foto’s. U hebt misschien de neiging om veel informatie te delen om beter kennis te maken. Weet echter dat een persoon met slechte intenties uw persoonlijke informatie kan misbruiken (bijvoorbeeld om een identiteitsdiefstal te plegen). Wanneer de oplichter over deze informatie beschikt, dan kan hij of zij u nadien beter manipuleren door in te spelen op uw persoonlijkheid, uw ervaringen, uw verleden, enz.
Stop indien nodig de relatie. In de liefde mag er eigenlijk geen enkele twijfel bestaan. Is het verhaal van uw gesprekspartner onsamenhangend? Vraagt hij of zij steeds dwingender om geld? Bescherm uzelf en verbreek dan het contact. Het lijkt drastisch, maar het is bijzonder doeltreffend in het geval van twijfel.

Hoe verloopt de oplichting via een datingsite?

De oplichter maakt meestal een vals profiel aan en treedt in contact met het toekomstige slachtoffer. De oplichter gaat het gesprek aan om een vertrouwensband op te bouwen. Hij of zij vertelt heel wat verhalen die eigenlijk het pad effenen voor de oplichting. Oplichters vinden altijd verschillende excuses om hun slachtoffer niet fysiek te moeten ontmoeten.

Soms verdwijnt de oplichter nadat hij of zij het gevraagde geld of de persoonlijke informatie heeft ontvangen. In andere gevallen kan de oplichting meerdere weken of maanden duren. Uiteindelijk zal de oplichter als sneeuw voor de zon verdwijnen. Het slachtoffer blijft achter met een dubbele pijn: het verlies van geld en/of persoonlijke gegevens alsook het verlies van een mogelijke liefdesrelatie.

4 voorbeelden van sentimentele oplichting

1. Seksuele chantage

De fraudeur gaat hier het slachtoffer uitnodigen om contacten uit te wisselen op een videoplatform buiten de datingsite. Het slachtoffer wordt gevraagd om seksuele handelingen uit te voeren voor de webcam. De oplichter kan het slachtoffer ook fotograferen of de videocontacten opnemen en vervolgens ermee dreigen om de inhoud te publiceren indien het slachtoffer niet betaalt. We spreken hier ook over sextortion scam.

2. Frauduleuze datingsites

Er bestaan verschillende datingsites, maar sommige zijn helaas frauduleus. Hoe verloopt de fraude? Een persoon schrijft zich in op de datingsite voor een proefperiode en het abonnement wordt vervolgens stilzwijgend verlengd met een betalend lidmaatschap. Het Europees Centrum voor de Consument (CEC) België merkte tot de zomer van 2022 trouwens een toename in het aantal klachten over dit soort fraude. De frauduleuze datingsites waren vooral gevestigd in Hongarije, Slovakije en Ierland.

3. Fraude met valse profielen van militairen

In dit geval kunnen de oplichters de voornaam en de familienaam van een echte militair gebruiken of een vals profiel aanmaken. Ze doen zich voor als een militair aan het einde van zijn carrière, met heel wat titels en ervaringen (bijvoorbeeld in het buitenland). Met een opgeklopt verhaal proberen de oplichters een sterke band op te bouwen met het toekomstige slachtoffer. Het verhaal is echter één grote leugen. We spreken hier ook over “catfishing”.

Wat volgt zijn vragen om geld te sturen, onder het mom van een telefoonforfait, een medische kost, een internetverbinding, enz. De valse militair kan het slachtoffer uiteraard niet ontmoeten omdat hij zogezegd op missie is. Dit soort oplichting kan lange tijd duren vooraleer het slachtoffer het beu wordt of begint te twijfelen.

4. Oplichting door frauduleuze software

Er zijn ook “klassiekere” vormen van oplichtingen zoals een frauduleuze e-mail. In de e-mail wordt het slachtoffer aangemoedigd om op een link te klikken of om een bijlage te openen en zo een kwaadaardige software te downloaden. Het doel van de oplichter is om persoonlijke gegevens van het slachtoffer te stelen en de identiteit te misbruiken, frauduleuze banktransacties uit te voeren, enz. Dit soort oplichting is niet meteen origineel, maar het is goed om te weten dat u dit soort fraude ook op datingsites kunt tegenkomen.

Er bestaan ook andere vormen van oplichting. De lijst is te lang om hier op te sommen. Het belangrijkste is dat u op uw hoede bent voor de risico’s op oplichting via datingsites en -apps. Op die manier kunt u in alle gemoedsrust en met de nodige voorzichtigheid verder zoeken naar de liefde van uw leven.