In België zijn er elk jaar nog steeds teveel slachtoffers te betreuren in het verkeer. Fietsers maken hier deel van uit en lopen soms ernstige verwondingen op door valpartijen veroorzaakt door derden of door gebrekkige weginfrastructuur. Een veilige fietsuitrusting blijft onontbeerlijk en het kiezen van de juiste fietshelm is daarbij van groot belang.
Onze blogger Alain Dierckx legt uit wat men moet weten over de fietshelm.

Is een fietshelm verplicht?

Een fietshelm is in België niet verplicht behalve in sportwedstrijden en voor speed pedelec rijders. Het dragen van een fietshelm wordt echter altijd sterk aangeraden om kwetsuren bij valpartijen te vermijden.

Ongeacht het type of model moet elke fietshelm verplicht het CE keurmerk dragen én voldoen aan de Europese EN 1078 norm (voor volwassenen) of de EN 1080 (voor kinderen).

Welke soorten fietshelmen bestaan er?

Voor recreatieve fietsers en voor het woon-werkverkeer volstaat een gewone fietshelm ruimschoots. Dergelijk type kosten tussen 50€ en de 100€.

Als je echter veel meer kilometers afhaspelt dan gemiddeld, en bovendien aan een hogere snelheid, kies je beter voor een licht en aerodynamisch model, speciaal ontworpen voor wielrenners of wielertoeristen. Die zijn tevens altijd voorzien van een goede ventilatie, wat een bijkomend voordeel is. Hiervoor start de prijs rond de 90€, maar kan snel oplopen tot meer dan 200€ naargelang de merken, de gekozen modellen en de gewenste opties.

Ook mountainbikers en downhill racers kiezen best een model dat specifiek voor hun activiteit is ontwikkeld. Deze fietshelmen bieden meer bescherming aan de achterkant dan de gewone helmen. Het vizier, dat meestal verstelbaar is, beschermt tegen takken op je weg. De prijs is vergelijkbaar met die van de helmen van racefietsen.

Voor de snelle speed pedelec rijders bestaan er eveneens speciale modellen op de markt. Deze zijn meestal voorzien van een zonneklep en een vizier en dienen volgens de wettelijke beperkingen steeds de slapen en het achterhoofd te beschermen. Dit bovenop het respecteren van de EN norm 1078.
Fietshelmen voor speed pedelec rijders zijn duurder dan de bovenstaande modellen en kosten meestal meer dan 200€.

In sommige fietshelmen is zelfs Bluetooth ingebouwd zodat je kan bellen en connectie maken met de app op je smartphone. Maar opgelet: dit mag niet ten koste gaan van de verkeersveiligheid. Je moet steeds in staat zijn om de geluiden van andere weggebruikers waar te nemen.

Fietshelmen voor de kinderen

Bij fietshelmen voor kinderen wordt het onderscheid gemaakt tussen fietshelmen voor beginners (ze hebben een harde buitenschaal en zijn wat zwaarder) en geoefende fietsertjes (bestaan uit een zachte buitenschaal en zijn zeer licht).

Kinderen kunnen wel eens tegenstribbelen als ze een fietshelm moeten opzetten. Het is daarom belangrijk dat de pasvorm perfect is omdat het kind de fietshelm anders niet zal willen dragen. Ook de kleur en eventuele versieringen kunnen je zoon of dochter over de schreef halen om toch die fietshelm te dragen. Vanzelfsprekend dient de fietshelm vervangen te worden naargelang de kinderen groter worden.
Voor een fietshelm voor een kind betaal je prijzen tussen 30€ tot 70€.

Een beetje terminologie 

Fietshelmen bestaan aan de buitenkant uit harde plastic (meestal polyethyleen) en aan de binnenkant uit piepschuim (meestal polycarbonaat).

Als je online of in een winkel je keuze wil maken, kan je geconfronteerd worden met termen als In-mold, ABS/Hardshel en MIPS. Maar wat betekenen die nu juist?

In-mold is een lichte en eenvoudige constructie die je beschermt tegen oppervlakkige schokken, maar niet bestand is tegen de eventuele penetratie door scherpe voorwerpen.

ABS/Hardshell is daarentegen een stevigere en zwaardere constructie, voorzien van minder ventilatiegaten dan in-mold, maar biedt wel een goede bescherming tegen schokken en scherpe voorwerpen.

MIPS (Multi-directional Impact Protection System) tenslotte is een veiligheidssysteem met een extra beschermingslaag tussen de schaal en de voering van de fietshelm die een beetje meedraait bij een val. Op die manier kunnen hersentrauma’s en nekletsels worden voorkomen.

Hoe past men een fietshelm?

Meet je hoofd op 2,5 cm boven de wenkbrauwen om de juiste maat van je fietshelm te bepalen. Check dan de tabel met de overeenkomstige maten. Je vindt ze in de winkels of op het internet. Zo weet je welke helm overeenkomt met je morfologie.
Draag je een bril? Zet die dan zeker op bij het passen in de winkel.

Zet de fietshelm op je hoofd, laat het kinbandje los, en buig je hoofd voorover. Als de helm niet beweegt of afvalt, zit hij goed.

Het onderhoud van de fietshelm

De buitenkant van je fietshelm kan je gewoon schoonmaken met water en afwasmiddel. Gebruik best geen chemische reinigingsmiddelen want die kunnen de helm aantasten.

De binnenkant van je fietshelm en de bandjes maak je schoon met een vochtige doek. Als je een fietshelm met uitneembare voering hebt gekocht, kan je die voering schoonmaken met water en eventueel zachte zeep. Bij sommige merken kan je de onderdelen ook in de wasmachine stoppen. Check de wasinstructies in de helm als die er zijn.

Laat je fietshelm nooit in de zon liggen want dan wordt de buitenschaal aangetast. Bewaar hem dus op een droge en donkere plek.

Enkele goede tips in verband met de fietshelm

• Kies voor een felle kleur van fietshelm, dit verhoogt je zichtbaarheid op de weg. Ook reflecterende stickers helpen je daarbij.
• Ga voor een fietshelm met een verstelbaar maatsysteem als je van plan bent om in de winter een fietsmuts te dragen onder je helm.
• Draag nooit een tweedehandse helm. Koop altijd een nieuwe fietshelm zodat je zeker bent dat hij ongevalvrij is.
• Vervang je fietshelm uiterlijk na vijf jaar (en vaker voor kinderen) of nadat hij een schok te verduren heeft gekregen door op grond te vallen of door een valpartij.
• Als je ook in het donker fietst, kies dan een fietshelm met ingebouwde buitenverlichting (led-lampje).
• Met een fietshelm waarbij netjes in de ventilatieopeningen zijn gespannen, kunnen insecten niet tegen je hoofd vliegen.
• Kies voor een fietshelm waarvan je de sluitingen kan aanpassen met één hand, dat is veiliger
• Om diefstal van je fietshelm te voorkomen, kan je je helm opbergen in je (beveiligde) fietszak of hem aan je fiets vastklikken met een anti-diefstalslot. Beter nog: neem hem mee wanner jij je fiets achterlaat.

Ontdek onze andere tips over de fiets door hier te klikken.

Wil je goed beschermd zijn met de fiets? Ontdek dan de fietsbijstand Bike van Europ Assistance.